Wzrasta liczba kobiet, u których po zajściu w ciążę pojawia się cukrzyca. Miesięcznie, do Poradni Diabetologicznej Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Kielcach zgłasza się z tego powodu ponad 30 pacjentek.
Magdalena Dolecka- Ślusarczyk – specjalista chorób wewnętrznych i diabetologii z Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Kielcach tłumaczy, że cukrzyca dotyka od 3 do 20 procent pacjentek w ciąży. – Dotyczy to głównie kobiet po 35. roku życia, z chorobami współistniejącymi. Często są to pacjentki, z nadwagą lub otyłe, leczące się na: nadciśnienie tętnicze, niedoczynność tarczycy, korzystające z zapłodnienia in vitro i wiążącej się z tym terapii hormonalnej – informuje Magdalena Dolecka- Ślusarczyk. Ryzyko zachorowania zwiększają także: predyspozycje rodzinne, zespół policystycznych jajników, mało aktywny tryb życia oraz palenie papierosów, a nawet niedobory witamin i mikroelementów. Choroba pojawia się częściej u kobiet, które były wcześniakami.
Jeżeli w ciążę zachodzi kobieta będąca cukrzykiem, to mamy do czynienia z cukrzycą przedciążową, która stanowi 10-20 procent wszystkich przypadków cukrzycy w ciąży (większość z nich to cukrzyca typu 1). Niezależnie od typu schorzenia, jego współwystępowanie z ciążą stanowi zawsze zagrożenie dla kobiety i dziecka. Dlatego bardzo ważne jest, by dążyć do uzyskania stanu prawidłowego wyrównania metabolicznego, dzięki czemu zmniejsza się ryzyko groźnych powikłań u matki i rozwijającego się płodu.
Jak wygląda leczenie cukrzycy w ciąży?
Magdalena Dolecka – Ślusarczyk przekonuje, że w przypadku części kobiet, wystarczy zastosowanie odpowiedniej, zbilansowanej diety oraz umiarkowany wysiłek fizyczny – pod warunkiem, że nie ma przeciwwskazań ginekologicznych. – Jeśli problem jest poważniejszy, modyfikacja stylu życia zwykle nie wystarczy, konieczne jest zastosowanie insulinoterapii. Obecnie w Polsce nie są dopuszczone do stosowania doustne leki hipoglikemizujące. Jeśli chodzi o pacjentki, które leczyły się przed ciążą na cukrzycę typu 1, to kontynuujemy insulinoterapię, w modelu wielokrotnych wstrzyknięć. Mamy także możliwość wprowadzenia u tych kobiet leczenia za pomocą osobistej pompy insulinowej, której zastosowanie sprzyja lepszemu wyrównaniu cukrzycy, daje możliwość spersonalizowania leczenia, dokładnego dopasowania dawek – pozwala także na lepszy monitoring choroby z użyciem system ciągłego monitorowania glikemii – wylicza doktor Dolecka-Ślusarczyk. Diabetolog przypomina, że Wojewódzki Szpital Zespolony w Kielcach otrzymał od Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy cztery, najnowsze pompy insulinowe, z systemem umożliwiającym ciągła kontrolę glikemii. Dwie z nich są już wypożyczone.
Z kolei pacjentki, które mają cukrzycę typu 2 i były leczone doustnymi lekami obniżającymi poziom cukru, w czasie ciąży muszą przyjmować insulinę. Nie mogą skorzystać z terapii pompowej, gdyż ta jest zarezerwowana tylko i wyłącznie dla kobiet z cukrzycą typu 1, które mogą wypożyczyć sprzęt już na etapie planowania ciąży.
Jakie mogą być konsekwencje zbagatelizowania dobrego wyrównania metabolicznego?
– Najpoważniejszą konsekwencją nieprawidłowo leczonej cukrzycy jest zwiększenie występowania wad wrodzonych u dzieci. Ryzyko to jest 3 do 5-krotnie większe u dzieci matek chorujących na cukrzycę. Udowodniono, że z chwilą przekroczenia u kobiety ciężarnej średniej dobowej glikemii 110mg%, noworodek jest obciążony ryzykiem wystąpienia makrosomii, hiperbilirubinemii, hipokalcemii i policytemii – wylicza doktor Dolecka- Ślusarczyk. – Zaburzenia metaboliczne u kobiety ciężarnej wywołują także, w późniejszym życiu jej potomstwa podwyższone ryzyko wystąpienia otyłości i zachwiania rozwoju psychosomatycznego – kontynuuje.
Nie tylko sam poziom hiperglikemii ma wpływ na pojawienie się zaburzeń u płodu, istotny jest także czas ciąży, w którym się choroba pojawia. Jeśli jest to wczesny okres, to wówczas może dojść m.in.: do obumarcia wewnątrzmacicznego płodu, poronienia albo powstania dużych wad wrodzonych. – Jeśli zaś hiperglikemia pojawia się w II i III trymestrze ciąży (to głównie dotyczy cukrzycy ciążowej), może to skutkować przerostem i nadczynnością komórek beta wysp trzustkowych płodu i wzmożoną produkcja insuliny, i w konsekwencji nadmiernym wzrostem płodu- makrosomią, a w okresie okołoporodowym zaburzeniami oddychania i zaburzeniami metabolicznymi (niedocukrzenie, hiperbilirubinemia, hipokalcemia) noworodka – informuje Magdalena Dolecka- Ślusarczyk.
U dzieci matek ze źle wyrównaną cukrzycą, szczególnie często występują: zespół regresji krzyżowej, a także wady: serca, układu nerwowego, układu krążenia, wady układu kostno-stawowo-mięśniowego; nerek, a także przewodu pokarmowego.
Hiperglikemia u matki zaburza każdy etap rozwoju płodu. Dlatego nie należy lekceważyć cukrzycy, jedynie dobrze kontrolowana nie jest przeciwskazaniem do zajścia w ciążę. – Opieka przedporodowa jest obecnie utrzymana na bardzo wysokim poziomie i zapewnia chorym kobietom właściwe przygotowanie do świadomego macierzyństwa. Współpraca diabetologa i ginekologa-położnika pomaga bezpiecznie przejść przez okres dziewięciu miesięcy ciąży oraz urodzić zdrowe dziecko – zapewnia doktor Dolecka – Ślusarczyk.
Prognozy dla kobiet, które przebyły cukrzycę ciążową nie są zbyt korzystne. U wielu tych pań w przyszłości może pojawić się cukrzyca typu 2.
Źródło fot: www.kalendarzciazy.com